Preparaty mikrobiologiczne i ich wpływ na żyzność gleby

Gleba jest najważniejszym elementem w produkcji roślinnej, a jej żyzność ma wpływ na wynik płodów rolnych co do ilości i jakości plonu. Jako przedstawiciele, doradcy i agronomowie, niejednokrotnie spotykamy się z określeniem, że rolnictwo to „warsztat pod gołym niebem”, a wynik uzależniony jest głównie od jakości i zasobności gleby oraz od opadów atmosferycznych. Właśnie dlatego tak ważne jest byśmy zadbali o poprawę struktury gruntów rolnych. Zwiększając żyzność gleby podwyższamy próchnicę, a tym samym możliwość absorbowania i utrzymywania dłużej wody, tworząc przy tym odpowiedni stosunek wodno-powietrzny, który stwarza idealne warunki dla właściwego rozwoju roślin.

Doskonale wiemy jak wiele czynników ma wpływ na przemiany w glebie i zmiany jej struktury. Od procesów zamarzania i rozmarzania, nawilżania i osuszania, uziarnienia gleby, zawartości i właściwości wytworzonej już próchnicy, uprawy roślin strukturotwórczych i międzyplonów, samych zabiegów uprawowych po aktywność fauny glebowej i mikroorganizmów. Warto zatrzymać się właśnie przy mikroorganizmach, ponieważ gleba bez życia biologicznego traci swoje zdolności plonotwórcze. Jest to widoczne przede wszystkim w gospodarstwach, które z różnych przyczyn, często zdrowotnych zrezygnowały z hodowli dodatkowo sprzedając słomę, często nieświadomie doprowadzały do degradacji gleby. Spadek plonów notowany był zazwyczaj dopiero po latach takiego działania, przez spadek zawartości próchnicy oraz liczebności mikroorganizmów. Zwiększenie nawożenia mineralnego działało odwrotnie do zamierzonego efektu, przyspieszając proces niszczenia środowiska mikroorganizmów i jeszcze większego spadku płodów rolnych.

Należy pamiętać, że prawie każdy mikroorganizm, a głównie bakterie biorą udział w mineralizacji między innymi resztek pożniwnych, obornika i każdej innej formy materii organicznej oczywiście w zależności od rodzaju rodziny i szczepu. W mniejszym bądź większym udziale udostępniają tym samym składniki odżywcze roślinom. Dodatkowo mikroorganizmy mają wpływ na proces humifikacji, czyli tworzenia próchnicy co wpływa na żyzność gleby. Przez wytwarzane substancje mają wpływ na pH gleby. Potwierdzenia tej tezy możemy doszukiwać się w hodowli, dokładniej oborniku bydlęcym, który jest bogaty w różnorodne mikroorganizmy, przeważnie bakterie kwasu mlekowego.

Preparaty mikrobiologiczne
Sprawdź ofertę wysokiej jakości preparatów mikrobiologicznych

Na polu o słabej strukturze możemy dostrzec, po jego użyciu, poprawę plonowania, wyższą odporność roślin na stresy suszowe oraz lepszą żyzność gleby. Efekt zawdzięczamy korzystnemu wpływowi materii organicznej z obornika na mikroorganizmy glebowe, które np.: wytwarzają śluzy służące im do przemieszczania się w glebie, który pokrywając korzeń chroni go przed nadmiernym wysychaniem – obumieraniem. Dodatkowo mają wpływ na zmianę struktury żyznej gleby - są wraz z próchnicą lepiszczem cząstek mineralnych, tworząc agraegaty, tzw. gruzełki. Działalność bakterii w glebie powoduje również ogólne wzmocnienie rośliny, wzrost zdolności obronnych oraz odporność na stresy. Bakterie wydzielają metabolity wspierające układ odpornościowy rośliny, poprawiając ogólny wigor oraz jej przyrost zarówno części nadziemnej jak i podziemnej. Natomiast roślina „odwdzięcza” się mikroorganizmom wydzielając za pomocą korzeni różne substancje – cukry i kwasy organiczne jako pożywkę dla bakterii. W glebie funkcjonuje system komunikacji między rośliną, a bakteriami. Rośliny wydzielają enzymy wabiące bakterie w pobliże korzeni i „korzystają” z ich pomocy w czasie wegetacji.

Każda bakteria wyróżnia się nadzwyczajną zdolnością, jedna do wiązania azotu, ograniczając straty stosowanych rozwiązań azotowych (bi azot – Bacillus azotofixans), druga do rozpuszczenia i uwolnienia niedostępnych form fosforu (bi fosfor - Bacillus megaterium), inna oczyszcza w naturalny sposób podłoże z patogenów zmniejszając presję chorób (bi protect - Bacillus subtilis / bi safe - Bacillus sp.), czy też rozkładu trudnych składników takich jak celuloza i lignina (bi słoma - bakterie z rodzaju Bacillus sp. i niepatogenne grzyby saprofityczne) podwyższających udział próchnicy w glebie, dlatego tak ważne jest wzbogacenie żyzności gleby o każdą z nich.

Przeczytaj również:
Mikroorganizmy glebowe - czy warto je poznać?

W przypadku naszej firmy AGRARIUS, zadbaliśmy o najmniejsze detale w doborze mikroorganizmów do naszych preparatów, wybierając tylko te, które mają właściwości przetrwalnikowe – pozwalające przeżyć skrajnie trudne warunki jak i w samym procesie produkcji zapewniając ustabilizowaną formę do momentu rozpuszczenia z wodą w gospodarstwie, gwarantując oferowaną liczebność tym samym efektywność na polu. Wydawałoby się, że gospodarstwa posiadające inwentarz przez bioróżnorodność w dostarczanej materii nie muszą inwestować w rozwiązania mikrobiologiczne. Nic bardziej mylnego, ponieważ obornik, gnojowica itp. zawierają często mikroorganizmy w tym bakterie często beztlenowe, grzyby pleśniowe – patogenne, które często powodują niewłaściwy rozkład samych resztek pożniwnych potęgując problem z chorobami - jak to w przyrodzie bywa równowaga ma znaczenie, a żyzność gleby jeszcze bardziej!

Dzięki zastosowaniu preparatów mikrobiologicznych AGRARIUS jesteśmy w stanie ustabilizować pewne procesy wypierając niepożądane mikroorganizmy. W zależności od ogólnego poziomu wszystkich organizmów w 1 g idealnej ryzosfery powinno się znajdować przynajmniej 1x10⁶ (milion) mikroorganizmów glebowych. Dla uzyskania odpowiedniego efektu na polach uprawnych o bardzo zubożonej ilości mikroorganizmów będzie potrzebna odpowiednia ilość dostarczanych szczepów jak i czas stosowania. Dlatego tak ważne są dawki preparatów stosowanych na pola i minimum to 0,5 - 1 kg zaznaczając, że preparat ma liczbę bakterii na poziomie przynajmniej 1x10⁹ (miliard) jednostek tworzących kolonie – czyli mających zdolność do reprodukcji w każdym 1 gramie preparatu. Średni czas stosowania preparatów mikrobiologicznych powinien wynosić minimum ok 3-4 lata dla osiągnięcia oczekiwanych, jak najlepszych efektów dla żyzności gleby. Poleca się coroczne i regularne uzupełnianie mikroorganizmów, których liczebność zmniejszamy intensywnymi zabiegami agrotechnicznymi oraz stosowaniem nawozów sztucznych i środków ochrony roślin.

Podsumowując, preparaty mikrobiologiczne mają kluczowy wpływ na żyzność gleby poprzez:

• wypieranie niepożądanych mikroorganizmów patogennych,
• wprowadzanie prawidłowego rozkładu materii organicznej – resztek pożniwnych, obornika itd. (mineralizacja i humifikacja w odpowiednim stosunku),
• podwyższanie zdrowotności i zasobności gleby,
• umożliwianie ograniczenia stosowanych sztucznych środków do produkcji roślinnej niszczących biologiczne właściwości gleby,
• budowanie kompleksu sorpcyjnego zwiększanie dostępności składników dla rośliny, unikając nadmiernego kumulowania składników przechodzących w formy niedostępne,
• tworzenie pewnego rodzaju symbiozy z rośliną, która w trakcie tego procesu wytwarza szereg substancji użyźniających glebę,
• wytwarzanie przez mikroorganizmy śluzu, pokrywającego korzenie (działanie osłonne przed suszą), który ma wpływ na pozytywną zmianę struktury gleby,

Pamiętajmy - jeśli latami degradowaliśmy pola, latami będziemy odwracać ten skutek, a im szybciej zaczniemy, tym szybciej będziemy gotowi na kolejne ograniczenia narzucane przez Unie Europejską.

Autor tekstu:
Sebastian Gliniecki
Regionalny kierownik techniczno-handlowy