Soja staje się coraz częstszym wyborem polskich rolników, nie tylko ze względu na jej wartość odżywczą, ale także ze względu na jej korzystny wpływ na glebę i płodozmian. Wzrost zainteresowania produkcją nasion soi to także efekt rosnącej świadomości konsumentów, którzy coraz częściej doceniają zdrowotne właściwości tej rośliny. Regiony południowo-wschodnie Polski są szczególnie polecane do uprawy soi ze względu na korzystne warunki klimatyczne. Jednakże, uprawa soi może być równie opłacalna w innych częściach kraju, co potwierdza rosnąca liczba plantacji na północy, południu i zachodzie Polski.
Soja jest rośliną o wysokiej wartości odżywczej. Jej nasiona zawierają ponad 40% białka o korzystnym składzie aminokwasowym, około 20% tłuszczu o wysokiej zawartości niezbędnych, nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz inne cenne składniki. Z tego powodu, soja jest coraz częściej również uprawiana w systemie ekologicznym, gdzie plonuje na zadowalającym poziomie.
W Polsce, soja jest uprawiana głównie do celów paszowych. Zawiera ona bardzo dużo białka wysokiej jakości, które wspiera prawidłowy rozwój i szybki wzrost zwierząt hodowlanych. Ponadto, soja nie wymaga wysokiej klasy gleb i jest odporna na susze. Dzięki temu, może być efektywnie uprawiana w różnych regionach Polski, niezależnie od warunków klimatycznych i glebowych.
Soja charakteryzuje się wyjątkową odpornością na suszę oraz na szereg chorób, co sprawia, że jest stosunkowo łatwa w uprawie. Jej elastyczność glebowa sprawia, że dobrze rośnie na glebach różnego typu, pod warunkiem, że są one dobrze nasłonecznione, przewiewne i żyzne. Planując uprawę soi należy unikać ciężkich, zimnych, kwaśnych i podmokłych gleb oraz po uprawie roślin strączkowych, sorgo, trawach, słoneczniku, kapustowatych lub wieloletnich motylkowych. Siew soi powinien odbywać się w okresie między 20 kwietnia a 5 maja o ile warunki pogodowe na to pozwalają, w dobrze ogrzanej glebie, o temperaturze minimalnej 8-10°C, w rzędach co około 20 cm. Zaleca się jak najwcześniejszy siew, aby zmniejszyć ryzyko niskiego osadzenia strączków, co może wpłynąć negatywnie na plonowanie. W okresie kwitnienia, soja wymaga ciepła - najlepsze plony osiągane są wtedy, gdy temperatury oscylują między 22, a 25°C. Spadek temperatury poniżej 17°C może opóźnić kwitnienie, a poniżej 10°C może je całkowicie zatrzymać. Aby zapewnić soi tolerancję na spadki temperatury warto zastosować nanogro aqua, które uodporni rośliny na różnego rodzaj stresy.
Zbiory soi przypadają od końca sierpnia aż do połowy października, po opadnięciu liści i zbrązowieniu strąków. Uprawa soi może być więc korzystnym i obiecującym przedsięwzięciem dla polskich rolników, spełniającym zarówno ich oczekiwania, jak i wymagania uprawowe.
Przed przystąpieniem do uprawy soi istotne jest, aby gleba miała odpowiedni odczyn, zbliżony do neutralnego. Najlepsze plony soi uzyskuje się na glebach żyznych, należących do kompleksu pszennego, które są ciepłe, utrzymane w dobrej kulturze, charakteryzujące się korzystnymi właściwościami powietrzno-wodnymi oraz mają optymalne pH wynoszące 6,0 - 6,5. Jeśli pH gleby spada poniżej 5,5 zaleca się zastosowanie wapnowania. Wapnowanie przeprowadzamy jesienią, jeszcze przed planowaną uprawą lub wczesną wiosną. Możemy do tego wykorzystać wapno nawozowe bi calc+, które oprócz wysoko reaktywnej formy wapnia posiada w swym składzie bakterie stymulujące procesy tworzenia próchnicy i przekształcania związków azotowych. Bi calc+ to innowacyjny nawóz, który jest łatwy w aplikacji i szybko rozpuszcza się w środowisku glebowym. Dodatkowo granulowany nawóz wapniowy jest w pełni bezpieczny dla ekosystemu. Preferowana klasa gleby pod uprawę soi to II do IV. Dzięki symbiozie z bakteriami brodawkowymi Bradyrhizobium japonicum, soja może wykorzystywać wolny azot z powietrza, co dodatkowo sprzyja jej wzrostowi i plonowaniu. Symbioza ta jest możliwa tylko po zaprawieniu nasion przed siewem szczepionką zawierającą te właśnie bakterie. Zaleca się ponadto wykonanie analizy składu pierwiastków w podłożu i uzupełnienie odpowiednio składników, zwłaszcza fosforu i potasu. W przypadku konieczności, można także dodać niewielkie ilości nawozu azotowego - startowo, a także wzbogacić glebę siarką i magnezem.
Przygotowując glebę i dokonując obróbki gruntu należy zadbać o odpowiednią podaż azotu i fosforu. Do tego służą preparaty mikrobiologiczne AGRARIUS bi azot i bi fosfor. Bakterie z rodzaju Bacillus azotofixans zawarte w bi azot pomagają roślinom pobierać azot z powietrza, a bakterie Bacillus megaterium, które wchodzą w skład produktu bi fosfor pomagają roślinom pobrać fosfor z jego nierozpuszczalnych form zawartych w glebie. W celu zapewnienia odpowiednich warunków dla bakterii brodawkowych, unika się nawozów zawierających bor, molibden, cynk, miedź i mangan, ponieważ mogą one negatywnie wpłynąć na wzrost korzeni soi oraz na samą aktywność bakterii brodawkowych. Myśląc o potrzebach nawozowych soi AGRARIUS oferuje specjalny preparat mikrobiologiczny bi soya, który zawiera w swym składzie ogromną ilośc bakterii symbiotycznych Bradyhizobium japonicum w ilości 2x109 JTK w jednym gramie produktu! Bakterie Bradyrhizobium japonicum odgrywają istotną rolę w przekształcaniu azotu atmosferycznego w formę łatwo przyswajalną dla roślin, co warunkuje właściwy wzrost masy zielonej. Dodatkowo, bakterie zawarte w preparacie bi soya do zaprawiania soi przyczyniają się do zwiększenia zawartości białka w nasionach, poprawiają odporność roślin na stres oraz wspomagają ochronę fitosanitarną uprawy.
Idealny termin wysiewu przypada na wiosnę, gdy temperatura gleby wynosi około 10-15°C. Wybierając miejsce uprawy, należy unikać obszarów zbyt wilgotnych, które mogą sprzyjać występowaniu chorób grzybowych. Również w sytuacji, w której musimy zadbać o wilgotność podłoża pod uprawę soi należy zastosować GleboMax – kwasy humusowe w formie płynnej, które wspierają tworzenie związków próchniczych i zwiększają pobór składników odżywczych oraz stymulują tworzenie się brodawek korzeniowych z bakteriami. Soja preferuje gleby żyzne i przepuszczalne, bogate w składniki mineralne, zwłaszcza wapń i potas. Warto pamiętać o regularnym monitorowaniu wilgotności gleby, szczególnie w okresie kwitnienia i owocowania. Uprawa soi wymaga odpowiedniego nawodnienia, jednak należy unikać nadmiernego zalania, co może prowadzić do chorób grzybowych i utraty plonów. Wyżej wspomniany nawóz GleboMax pomoże w zrównoważonym podejściu do przygotowania gruntu pod uprawę soi. Zalecana dawka GleboMax to 10 l/1 ha.
W kwestii nawożenia, soja nie wymaga dodatkowego nawożenia azotem, co sprawia, że na polach pod uprawę soi wystarczające są nawozy fosforowe, potasowe, siarkowe i magnezowe. Jednak należy unikać stosowania nawozów z boru, molibdenem, cynkiem, miedzią i manganem, ponieważ mogą one negatywnie wpłynąć na asymilację azotu. Soja wykazuje znaczną odporność na choroby oraz szkodniki, co przekłada się na ograniczoną konieczność stosowania środków ochrony roślin. Mimo wszystko powinniśmy pomyśleć o dodatkowej ochronie, którą może zapewnić stymulator wzrostu roślin nanogro aqua, który działa jak szczepionka uodparniająca rośliny na niekorzystne warunki oraz ataki patogenów chorobotwórczych. Chociaż czasami mogą wystąpić choroby bakteryjne, wirusowe oraz grzybicze, to nie stanowią one poważnego zagrożenia dla plantacji. Wśród częstych chorób można wymienić m.in. mączniaka rzekomego, septoriozę, mozaikę czy bakteryjną ospowatość soi. Choroby te czasem mogą być spowodowane wysiewem zainfekowanych nasion, dlatego kluczowe jest pozyskiwanie materiału siewnego z zaufanych źródeł. Wśród szkodników, które czasami pojawiają się na plantacji soi, wymienia się mszyce, strąkowca bobowego oraz strąkowca grochowego. Niemniej jednak zwykle nie stanowią one poważnego zagrożenia dla uprawy i nie powodują istotnych strat w plonie.
Aby wspomóc rośliny i szybko zregenerować po uszkodzeniach wywołanych przez choroby lub szkodniki najlepszym wyjściem jest zastosowanie preparatu Naturalny Plon - doskonałego połączenia aminokwasów, ekstraktu z alg i kwasów humusowych. Biostymulator ten zwiększa wydajność procesu fotosyntezy, wspiera wykorzystanie wody oraz substancji odżywczych. Naturalny Plon stosujemy w dawce 2 l/1 ha.
Skuteczne odżywianie soi jest kluczowym elementem gwarantującym udane plonowanie tych upraw. Soja, będąca częścią rodziny bobowatych, charakteryzuje się dużymi wymaganiami termicznymi i wykazuje wrażliwość na przygruntowe przymrozki. W związku z tym, konieczne jest szczególne zwrócenie uwagi na dwa kluczowe okresy: od momentu siewu do wschodów oraz w fazie kwitnienia. Zmiany temperatury lub jej niedobory w tych okresach mogą negatywnie wpłynąć na jakość uprawy. Jednakże zastosowanie nawozu SOLER L do soi i roślin bobowatych znacząco zmniejsza ryzyko wystąpienia tych problemów. Odżywka mikroelementowa SOLER L jest charakteryzowana jako higroskopijny preparat, który zachowuje swoją wilgotność, łatwo się rozpręża i łączy z roślinami, co sprawia, że jest odporny na zmywanie deszczem. W jej formule znajdują się znaczne ilości siarki i miedzi systemicznej, które wykazują korzystne działanie na uprawę roślin: wzmacniają ją, oczyszczają i stymulują do wzrostu, kwitnienia oraz zawiązywania strąków i nasion.
Siarka wspomaga rozwój korzeni oraz wzmacnia odporność roślin na choroby i uszkodzenia spowodowane przez szkodniki. Prawidłowa ilość siarki jest kluczowa dla utrzymania właściwego poziomu białek w roślinie. Natomiast miedź jest niezbędna dla prawidłowego metabolizmu roślin, pozytywnie wpływa na proces fotosyntezy, neutralizuje wolne rodniki i uczestniczy w procesach lignifikacji. Miedź systemiczna stanowi istotny składnik odżywczy nie tylko dla soi, ale także dla innych roślin. SOLER L jako nawóz do soi to idealny preparat do stosowania w celu odżywienia uprawy. Doskonałym nawozem w uprawie soi jest również nawóz fosforowo-potasowy AlgoRytm PK, który zapewni kluczowe składniki soi, szczególnie podczas letnich niedoborów wody.
Uprawa soi jest związana z dość niskimi kosztami produkcji, co sprawia, że jest ona atrakcyjną rośliną w ramach płodozmianu, stanowiąc doskonały "przerywnik" między kolejnymi sezonami zbóż. Jest cennym elementem rotacji upraw, bogacąc glebę w azot jako roślina przedplonowa. Poza tym, pozostawiając resztki pożniwne, soja wpływa korzystnie na właściwości fizyczne i chemiczne gleby, zwiększając jej zawartość substancji organicznych oraz poprawiając jej właściwości biologiczne i zasobność w azot.
Aby dokonać rozkładu resztek po uprawie soi warto zastosować preparat full terminator oraz bi słoma. Dzięki połączeniu obydwu produktów można szybko zauważyć pozytywne efekty. Nawóz full terminator nie tylko dostarcza azot i mikroelementy do gleby, ale także przyczynia się do przekształcenia resztek pożniwnych, wzbogacając glebę w minerały i substancje niezbędne dla kolejnych upraw. Preparat mikrobiologiczny bi słoma zawiera wyselekcjonowane, niepatogenne grzyby oraz bakterie, które rozkładają m.in. celulozę i ligninę – podstawowe substancje roślinne składające się na resztki pożniwne, w tym resztki liści strąków i łodyg soi.